Op stap met Merel: Wereldkampioenschap Havermoutpap in Schotland

Dacht je na het lezen van de titel van deze blogpost ‘WAT?’ Snap ik. Maar er is geen woord aan gelogen. Ik ben met Rude Health naar het Wereldkampioenschap Havermoutpap geweest. In Schotland. In Carrbridge om precies te zijn. Ja kijk, mijn baan is gewoon heel vreemd. Ik blijf het zeggen omdat het waar is.

Afgelopen vrijdag vloog ik naar Inverness. Dit is de vierde stad van Schotland, na Edinburgh, Glasgow en Aberdeen. Ik kwam aan op een luchthaven die net iets groter is dan  Rotterdam Airport en het onthaal was gastvrij. Nog los van het feit dat ik door vriendelijke mensen opgepikt werd met een auto, was het eerste dat ik zag een banner met een aankondiging voor het ‘Loch Ness knitting  fest.’ Laat dat even op je inwerken. Een breifestival, in de buurt van Loch Ness. Dat is toch fantastisch? Ik wist toen ook vrij zeker dat ik in Schotland was – dat is toch altijd prettig.

Ik wil ergens een heel verhaal vertellen over hoe fantastisch de eerste dag in Schotland al was. Met die prachtige natuur, de lieve mensen, de vegan lunch die ik in de middle of nowhere at en waar ik echt verbaasd over was, het mooie huis waarin we verbleven met het nog mooiere uitzicht. Maar laat ik doorspoelen naar het moment dat ik op de eerste avond door een weiland liep, Schotse Hooglanders (die harige koeien, weet je wel?) ontwijkend, over een hekje klimmend. En dat ik toen door de regen – de enige bui die ik op mijn hoofd heb gehad, maar ik was voorbereid want ik had een hipsterregenjas aan langs de rivier liep, onderweg naar de Townhall van Carrbridge. Dé brug waar het dorp bekend om staat passerend, het geluid van de doedelzakspeler achterna. Heel eerlijk? Doedelzakken zijn gewoon ontzettend irritante muziekinstrumenten. Ik vind het enorm veel herrie en gedoe, een beetje een aanstellerig instrument, zou ik willen zeggen.  Misschien maar goed dat ik toen nog niet wist dat ik de volgende ochtend in een optocht met wel twintig doedelzakken terecht zou komen, anders was ik misschien wel in mijn bed blijven liggen. (natuurlijk niet, want ik had niks van dit hele havermoutfestijn willen missen)

Goed, dus ik kwam aan bij de Town Hall. Dit klinkt imposant, maar het is eigenlijk gewoon een dorpshuis. En dan ook geen fancy one, maar gewoon echt wat je je bij een dorpshuis voorstelt. Flashbacks naar die tijd dat ik in Goutum, het dorpje in Friesland waar ik opgroeide, in het kerstkoor zong en een optreden had in het dorpshuis. Het rook er zelfs hetzelfde. (nog wel, want de volgende dag zou alles naar havermout ruiken, maar dat wist ik toen nog niet) Mijn eerste avond in Schotland ga ik nooit meer vergeten. Ik belandde namelijk op de openingsceremonie van het WK Havermout en mensen, wat heb ik mijn ogen hier uitgekeken. Ik ga niet in details treden, want dan wordt dit een blogpost van drieduizend woorden en dan is de competitie nog niet eens begonnen, maar laat ik wat opmerkelijke dingen voor je opsommen:

– Neal, één van de deelnemers aan het kampioenschap, stal de show met zijn tattoo. Vol trots ontblootte hij zijn bovenarm, waarop in blokletters stond ‘World Champion Porridge, 10.10.10.’ Op zijn rug schijnt nog een havermoutgerelateerde tattoo te zien te zijn, maar we verzekerden Neal ervan dat hij zijn shirt rustig aan kon houden. Maybe next year, Neal.

– Ik ging op de foto met Bob. De enige Amerikaan in de competitie en de grote winnaar van vorig jaar. Ja, wat zal ik zeggen? Bob heeft de looks, maar haalt het bij far niet bij hoe aardig de kerstman is. Toch wilde ik met Bob op de foto, want ja, dat is toch altijd wel een goal voor me geweest.

– Samen met mijn groepsgenoten uit het huis haalden we de gemiddelde leeftijd van het gezelschap enigszins omlaag, maar er waren wel heel veel ouderen om het tegen op te nemen.

– De hapjes waren waren echt niet te eten. Onze gastheer Nick had ons al gewaarschuwd, maar ik had zoveel honger dat het me niks kon schelen. Dacht ik. Gelukkig at ik later die avond een lekkere vegan risotto in het plaatselijke restaurant.

– Er was iemand van Russische nationale televisie, er was een Canadees die een radiodocumentaire maakte en er was een vrouw die ook iets voor de radio deed en die ik werkelijk non-stop mensen heb zien interviewen. Zo lang dat ik dacht: ik ben benieuwd welke radiozender dit is, die dit gaat uitzenden. Toen ik met Bob op de foto wilde hield ze hem ook de hele tijd aan de praat, waardoor ik heel lang moest wachten. Ik hoop voor haar dat het een mooi diepte interview is geworden.

En dit was dus alleen nog maar de openingsceremonie, hè? Heb je een beeld? Ik dook die avond, na de lekkere vegan risotto en een wandeling door het donker terug naar het huis, waarbij we nog bijna verdwaalden, vroeg mijn bed in. In een volgende post over Schotland ga ik nog meer vertellen over alle niet-havermout gerelateerde dingen, maar man, wat heb ik goed geslapen de afgelopen dagen. Wilde ik toch alvast even kwijt.

De volgende ochtend ontbeten we met de lekkere producten van Rude Health (ik zeg dit niet omdat ze me hebben meegenomen naar dit legendarische event, ik vind de producten echt lekker en dat vond ik altijd al) en daarna maakten we ons klaar om naar het dorp te lopen. Marlene, Nick en Karlijn, alle drie uit ons huis, deden mee aan de kampioenschappen. Dat betekende dat er ‘s ochtends van alles geprept moest worden. Er werd havermout geweekt, er werden aardbeien zorgvuldig in dunne partjes gesneden, er werd rabarber gekookt, er werden bananen gepureerd en afgewogen. Er werden flessen Schots bronwater (let wel: het moest Schóts bronwater zijn. Ander bronwater was niet geschikt – aldus de deelnemers) ingepakt. En pannen. De hele mikmak moest mee. Alles voor de beste havermout van de wereld.

Traditiegetrouw begint het WK Porridge met een optocht door het dorp. Deze parade duurt letterlijk drie minuten, omdat het dorp zo klein is. Het is een lief gebaar, though. Twintig doedelzakken, een toast met whisky (‘to porridge!’) en een welkomstwoord later waren we klaar om te beginnen. Kwart over tien, sharp. In de eerste ronde wordt traditionele havermout gekookt. Nu denk je: havermout koken is toch niet zo’n ding? FOUT. Dat is het dus zeker wél. Het steekt allemaal nog best wel nauw en ik heb nog een hoop te leren, maar kom niet aan de traditionele porridge van de Schotten. Het is een serieuze zaak en ik moet ook eerlijk zeggen dat ik de pap die er gekookt werd echt heel lekker vond – maar ik ben dan ook een simpele ziel en had natuurlijk nog nooit havermout van wereldklasse gegeten.

Ik heb nog niet verteld dat de wedstrijd de naam ‘The Golden Spurtle’ draagt geloof ik hè? Wanneer je een hele dag in een dorpshuis in Schotland zit te kijken naar hoe mensen havermout koken, dan ontkom je er niet aan dat je op een gegeven moment grappen gaat maken als ‘laten we eens zien wat Bob allemaal kan met zijn golden spurtle.’ Het is vreselijk, ik ben een puber, ik weet het, maar ik heb geen schaamte.

In de tweede tot en met vierde ronde mocht iedereen zich uitleven op allerlei specialiteiten. Dit waren ook de rondes waarin Marlene en Karlijn hun creaties op tafel toverden. Havermout met allerlei soorten fruit en allerlei artistiek ogende toppings – indrukwekkend. Ook waren er deelnemers die heel andere dingen deden dan pap koken. Zo werden er bijvoorbeeld arrancini (risottoballetjes maar nu dan dus met havermout) gemaakt en dat vond ik wel goed gevonden. Immers, je kunt van alles met havermout – pannenkoeken of koekjes bakken, bijvoorbeeld. Je had alleen wel maar 30 minuten de tijd, dus dat is dan wel een uitdaging. Marlene en Karlijn deden het super goed. Marlene zelfs zó goed dat ze het schopte tot de finale. De grote winnaar  – zowel van de traditionele porridge als van de specialiteit – werd uiteindelijk Zweden. Ik denk dat Rude Health moet uitbreiden naar Scandinavië, want blijkbaar zijn ze daar goed met havermout.

‘s Avonds vieren we het einde van het WK Porridge met prosecco in de hot tub in de tuin van ons huis. Om vervolgens een heel gezellige avond te hebben in een pub in Aviemore – waar ik ontzettend lekker heb gegeten – en later bij het haardvuur in ons huis. Wat een gezellige groep mensen uit Nederland, Engeland, Zwitserland en IJsland was dit. We hebben zoveel gelachen om eigenlijk alles wat maar met havermout te maken heeft. Het is gewoon fantastisch dat er mensen zijn die dit zo ontzettend serieus nemen. Aandoenlijk vind ik het en ik had het niet willen missen.

Als er een Golden Spurtle in Nederland komt, dan schrijf ik me in als deelnemer. Ik heb nog wel wat succesreceptjes met havermout liggen. Ik vind zo’n kampioenschap oprecht geen slecht idee. Misschien kunnen we in Nederland voor een WK Brood Bakken (als dat niet al bestaat,) gaan. Net als bij havermoutpap heb je weinig luxe ingrediënten nodig – of geen eigenlijk, waardoor deelname voor iedereen haalbaar zou moeten zijn. Ook is brood behoorlijk universeel: in bijna alle landen eten ze het, in welke vorm dan ook, dus het is ook niet heel nationalistisch. Brood bakken lijkt simpel, maar dat is het natuurlijk niet. Net zoals de perfecte havermoutpap koken echt nog een uitdaging blijkt te zijn. Ik denk dat we in Nederland beter een dergelijk WK kunnen gebruiken dan dat we onze kinderen met tegenzin naar het Rijksmuseum sturen of het Wilhelmus laten zingen. Maar goed, wie ben ik?

Dankjewel Rude Health, voor deze onvergetelijke eerste keer Schotland. En dankjewel jullie allemaal die fanatiek reageerden op alle instastory’s die ik maakte tijdens het WK. Ik heb het met heel veel plezier gedaan. Ik hoop nog veel vaker dit soort, nouja, bijzondere, events te mogen verslaan voor jullie.

PS Er bestaat al een Bakery World Cup aka de Coupe du Monde de la Boulangerie. Uiteraard in Frankrijk gehouden. We moeten dus met iets anders komen. Iemand suggesties?