Soms hoor je mensen klagen over allerlei dingen die helemaal niet goed gaan in de wereld. We zuchten en steunen wat af: “nou he, poe hee, het is toch allemaal wat.” De vraag is: wat doen we eraan? Nee, wat doen WIJ (wij, jullie, je familie, vrienden, buren, collega’s,) eraan? Gaan we zitten afwachten tot iemand met een geniaal plan komt en alle problemen uit de wereld wegneemt, of pakken we zelf een initiatief op en maken we een verschil – hoe klein misschien ook?
Vandaag behandelen we het onderwerp voedselverspilling. Een groot probleem waar genoeg kleine oplossingen voor bestaan. Hopelijk inspireert dit artikel je om zelf ook in actie te komen. Laten we beginnen!
We hoeven je misschien niet meer te vertellen dat de gemiddelde Nederlander zo’n 50 kilo eten weggooit in een jaar tijd. Dat heb je vast wel ergens gelezen. Die 50 kilo, dat is even schrikken. Dat is namelijk gewoon ongelooflijk veel. Dat is voor sommige huishoudens wel 200 kilo eten, down the drain. Als je daar maar lang genoeg over nadenkt, ga je je vanzelf heel slecht over jezelf voelen. Sommige mensen komen op dat moment in actie en besluiten dat het zo niet langer kan. Andere mensen denken juist: ‘ik kan wel heel hard mijn best doen, maar mijn buurman gooit vervolgens in zijn eentje wel táchtig kilo weg.’ Met andere woorden: wat heeft het voor zin? Dit is het punt waarop wij altijd een beetje opstandig worden. Alles wat je doet heeft nut, dus wat een ander níet doet mag nooit een excuus zijn om zelf niet in actie te komen.
Laten we ons dus focussen op de positieve kanten van dit probleem. Er zijn namelijk al een heleboel toffe initiatieven te vinden die iets doen tegen voedselverspilling. Vandaag delen we deze projecten met je, zodat je hopelijk geïnspireerd raakt om eraan mee te gaan doen. Wie weet heb je zelf nog wel een ander tof idee en heb je zin gekregen om dit te gaan uitvoeren. Weet je, andere mensen doen het ook. Die mensen die dit soort initiatieven beginnen zijn mensen zoals jij en ik. Met een gezin, een studie, een baan, een sociaal leven en net zoveel uren in een dag als wij. Dat wilden we maar even tegen je gezegd hebben, voordat je misschien naar jezelf kijkt en denkt: “maar ik ben niet zoals zij, ik kan dat niet.” Onzin! Iedereen kan iets positiefs bijdragen en je hoeft het nooit alleen te doen. Er zijn altijd mensen te vinden die je hierbij willen helpen. Goed. Daar gaan we dan!
In het Spaanse Galdakao heeft Álvaro Saiz een koelkast neergezet. Hierin worden restjes bewaard. Dus: heb je gekookt en heb je eten over? Breng het naar de koelkast, zodat een dorpsgenoot ervan kan genieten. Natuurlijk wordt deze koelkast goed gecontroleerd, want niemand wil ziek worden. De oprichters van het project zeggen zelden nog iets weg te hoeven gooien en zelden iets aan te treffen wat beschimmeld is geraakt. Kortom: het werkt echt. Lees hier een artikel van The Guardian over het project.
Hetzelfde geldt voor het project ‘Freego’ in Gent. De inspirerende Stef Mintiems heeft ook in Gent zo’n zelfde koelkast neergezet en ook hier is het een groot succes. Hoe simpel kan het zijn? Te gek toch? Lees in dit artikel alles over Stef en de Freego.
Of Wat denk je van FoodSharing? Een kast waarin houdbare producten (in blik of pot) kunnen worden gedeeld met buurtbewoners. Online is dan bij te houden welke producten er in de kast te vinden zijn, zodat je er naartoe kunt gaan wanneer er iets in de kast staat dat je nodig hebt.
Ook op Facebook zijn pagina’s en groepen te vinden waar je je restjes kunt aanbieden aan anderen die het beter kunnen gebruiken dan jij. Zo hoorden we bijvoorbeeld over het ‘kliekjesdoorgeefluik’ in Tilburg, maar we weten dat er nog meer pagina’s zijn. Misschien een leuk project om dit eens op te zoeken, óf om er eentje bij jou in de buurt te beginnen!
In Amsterdam hebben we ‘Buurtbuik.’ Buurtbuik haalt eten op bij restaurants en cateraars en deelt het uit aan mensen uit de buurt die het hard nodig hebben. Ook wordt er iedere zaterdag gezamenlijk gegeten van maaltijden die worden gemaakt met gedoneerde producten. Awesome! Op dit moment is Buurtbuik er alleen nog in Amsterdam Zuid, maar een locatie in Oost en in Noord zijn in wording.
Iedere dag wordt er bij restaurant Instock gekookt met afgedankte (niet meer te verkopen) producten van Albert Heijn. Met de elektrische Instock-mobiel gaan de medewerkers ‘s ochtends vroeg langs meerdere filialen om producten op te halen. Vervolgens worden er ontbijt, lunch, borrelhapjes en diner mee gekookt. Fantastisch! Instock heeft ook een toko aan de Ferdinand Bolstraat, waar je een daghap kunt afhalen. Uiteraard ook gemaakt van afgedankte producten.
Kromkommer redt groenten die niet perfect genoeg zijn om in de supermarkt verkocht te worden. Ze maken er soep van. Immers: voor de soep maakt het helemaal niks uit hoe deze groenten eruit zien. In de zomer is er een tijdelijk soepje verkrijgbaar: een koude soep, hoe kan het ook anders!
Albert Heijn verkoopt kistjes met ‘buitenbeentjes.’ Groenten en fruit die niet perfect genoeg zijn voor in de winkel, maar uiteraard prima te gebruiken zijn. De prijs van de groenten ligt lager dan de prijs van de wél perfecte veggies in de schappen, dus dat maakt het een heel stuk aantrekkelijker om voor de buitenbeentjes te gaan. Tof!
Bezoek eens een Damn Food Waste event! Op deze events wordt voor grote groepen mensen (soms wel honderden) gekookt met afgedankte producten. Check de Damn Food Waste Facebookpagina om op de hoogte te blijven van nieuwe events.
Ongetwijfeld zijn er nog veel meer toffe, kleinere initiatieven die wij ook nog niet kennen. Zo zie je maar dat er eigenlijk al heel veel wordt gedaan. Nog niet genoeg, anders was het probleem al de wereld uit, maar toch. Misschien heb je hierboven iets gelezen waarvan je denkt: daar wil ik aan meedoen! Of het nou iets groot is (een eigen project beginnen) of iets kleiners (een kistje met Buitenbeentjes kopen,) alle beetjes helpen. Cliché much, maar een waarheid als een koe.
Dankjewel voor het lezen van dit artikel. We waarderen het heel erg als je hierover zou willen nadenken. Natuurlijk mag je hieronder ook je tips en vragen achterlaten bij de comments!
Hey groene meisjes!
Bij cafe stella by starlight in Arnhem koken ze met alle ‘lelijke’ groenten die ze van de biologische winkel krijgen!
Cool!
Wat een fijn artikel weer, bedankt voor de tips!
Ik tekende laatst deze petitie, die sluit echt helemaal aan bij dit artikel:
https://www.change.org/p/frans-timmermans-stop-food-waste-in-europe-stopfoodwaste?recruiter=false&utm_source=share_petition&utm_medium=copylink&sharecordion_display=control
Naar aanleiding van het grote aantal reacties is het Europees Parlement de mogelijkheid aan het verkennen om supermarkten te verplichten ‘onverkoopbaar’ voedsel te doneren aan bijvoorbeeld voedselbanken en andere organisaties. Je kunt m nog tekenen!
Ik ben niet zo van petities delen op websites, maar dit sloot wel heel mooi aan.
Bedankt voor de altijd weer positieve inspiratie!
Dank voor het delen!
Petitie getekend, geweldige initiatieven! Zelf heb ik kliekjesdag met restjes nieuwe gerechten maken.
Wat een mooie initiatieven! Ik heb zelf nooit begrepen wat nu het probleem is met ‘lelijke’ groenten en fruit, die smaken toch net zo goed?
Uiteraard! Maar op de een of andere manier heerst nog altijd de gedachte dat fruit en groenten in de supermarkten er fantastisch, blinkend en vooral egaal uit moet zien. Zo stom! gelukkig kom je op de (biologische) markt al wel minder perfecte exemplaren tegen, maar in de supermarkten is het allemaal nog steeds eenheidsworst – helaas!
Fijn artikel. Het kan niet vaak genoeg gezegd worden!
Yes, super dat jullie hier aandacht aan besteden. Voedselverspilling is een serieus probleem, maar gelukkig zijn er een heleboel vrolijke oplossingen voor. Bij Turkse supermarkten of tokos vind je ook veel vaker ‘lelijke’ groente. Ik vind die altijd veel leuker dan de perfecte groente en de smaak is gewoon hetzelfde.
Ik ben echt blij dat er meer van deze initiatieven komen en dat mensen zich hier toch iets bewuster van worden. Al zie ik om me heen toch nog wel veel verspilling, bijvoorbeeld bij collega’s of bij de familie van m’n vriend (die wonen in Engeland en ik heb echt het idee dat ze daar veeel meer verspillen) of bij de andere helft van de familie van m’n vriend. Zooo erg vind ik dat. Ik heb echt zo’n hekel aan eten weggooien, ik gooi nooit iets weg! Soms krijg je in restaurants ook erg royale porties – nou ben ik een grote eter, dus dat komt wel op, maar mijn eetpartners zijn vaak veel kleinere eters, dus die laten veel liggen. Dat wordt dus ook allemaal weggegooid, echt erg!
Goed dat jullie hier aandacht aan besteden! Voedselverspilling vind ik echt erg namelijk! Het is dé reden waarom ik ben gestopt met een keer in de week boodschappen doen.. als ik om de 2 dagen boodschappen doe verspil ik namelijk veel minder! Hoef (bijna) nooit meer verlepte groentes of spullen over datum weg te gooien. Ook sla ik bij aanbiedingen niet langer groots in als ik er niet direct iets mee kan of het niet kan invriezen!
Ik probeer twee keer per jaar een ‘budget 10-daagse’ in te lassen. Eigenlijk ingelast om een beetje te besparen maar het werkt ook goed tegen verspilling. De eerste anderhalve week van januari en de eerste anderhalve week na de zomervakantie doe ik geen boodschappen maar eet en drink alles wat er in huis te vinden is (en dat is best veel in de verschillende kastjes, koelkast en diepvries), beginnend met de dingen die het eerste over datum gaan. Je wordt hier heel creatief van trouwens.
Ik gebruik die week ook alle ‘proefjes’ die ik het afgelopen half jaar verzameld heb. Dus de gratis douchegel en shampoo die je bij tijdschriften of in winkels en dergelijke krijgt.
Wat een goed idee. Ik ga er eens over nadenken of dat ook iets voor ons is. Heb al wel een lijst gemaakt met spullen die in de vriezer liggen en in de voorraadkast met als doel die eerst op te maken. Voor de vriezer werkt het al wel goed voor de voorraadkast nog niet zo.
Ja de voorraadkast is een lastige…
Het is echt een leuke uitdaging. Je wordt super creatief. En je moet ook een beetje vooruit denken. Je wilt op dag 10 natuurlijk ook nog een voedzame maaltijd.
Waar je wel voor moet oppassen is dat je in de week/weken ervoor niet gaat hamsteren. Misschien is het haast nog beter om zomaar op een dag te beginnen zonder het te plannen. Dan doe je het echt met de dingen die je dan in huis hebt.
Heel tof al deze initiatieven! Ik werk in een restaurant en als ik zie wat daar weggegooid wordt…dat is echt niet leuk. In de keuken wordt wel alles zelfgemaakt (bouillon, ijs ed) dat scheelt wel, maar toch gaan er meerdere vuilniszakken naar buiten op het einde van de avond. En dan gasten die veel te veel bestellen. Jammer dat de doggy bag nog niet echt een dingetje is in Nederland. Zelf probeer ik heel afgepast pasta en rijst te koken, zodat ik niet zoveel hoef weg te gooien. En als ik wat over heb, eet ik het de volgende dag:)
Wat Dee doet vind ik heel slim! Mijn vriezer en keukenkasten puilen uit op het moment (evenals mijn verzameling proefjes) dus ik denk dat ik ook een budgetweek ga in lassen.
Toch blijf ik het raar vinden dat groente en fruit zo perfect moet zijn. In de toko en markten in het buitenland, ziet het er nooit zo perfect uit en het eten is heerlijk daar!
Wij doen regelmatig volxkeukens met ingrediënten die we vinden bij de skip (dumpster diving) Altijd vegan trouwens.
Petitie getekend!
Voor mij zit het ‘niet verspillen’ vooral in plannen. Ik stippel van tevoren uit wat we nodig hebben. Ook probeer ik producten te nemen, die ik meerdere dagen voor verschillende gerechten kan gebruiken. Van eten dat over blijft probeer ik steeds vaker wat te maken. Een soepje van de groenten, brood van bananen die (bijna) overrijp zijn of rijstepap van de teveel gekookte rijst. Al gaat dat laatste vrij goed, sinds ik een keukenweegschaal heb. Nu nog een zoektocht naar een duurzame vriezer.
In Antwerpen is er nu ook een pop-up restaurant Rekub met rescued food. Ze gaan ook de overschotten bij Albert Heijn en bij biologische boeren halen. Staat ook op mijn lijstje om nog te bezoeken!
oh wat leuk! Laat je het ons weten als je er bent geweest?
ik herinner me dat ik eens een reportage zag over de hoeveelheid voedsel een gemiddeld gezin weggegooid. Ze lieten een gezin zien dat de ijskast leegmestte en vanalles weggooide. Ik was echt gechoqueerd want eerlijk waar : ik gooi heel zelden iets van eten weg. Maar blijkbaar doen vele mensen dat anders , zal aan mijn opvoeding liggen denk ik ;)
Klopt. En het is natuurlijk een gemiddelde. Dus het ene huishouden gooit niks weg en het andere juist weer heel erg veel…
In Frankrijk is er een nieuwe wet die ervoor zorgt dat alle grote supermarkten hun voedsel wat over de datum is, maar nog wel eetbaar, aan een goed doel moeten geven. Zou toch heel tof zijn als Nederland ook zoiets zou doen?
Klopt inderdaad! Dat is er in Nederland nog niet. Erg jammer!
Goede initiatieven, deze zouden best eens wat meer onder de aandacht gebracht mogen worden.
In den haag en leiden Heb je Ecorevolte, dat is echt een super initiatief!!
Wat een goede tip, dank je wel. Hier ga ik me zeker voor aanmelden. Zie dat ze nu zomerstop hebben dus vanaf september dan.
Leuk artikel!! Ik doe op dit moment onderzoek naar voedselverspilling, en daar word je verdrietig van. Gelukkig omvat mijn onderzoek ook initiatieven die het juist tegen gaan en inderdaad, daar word je juist HEEL blij van!
Goed om hier aandacht aan te besteden.
Ik begrijp nooit dat mensen voedsel weggooien, gebeurt hier vrijwel nooit.
Wat over is wordt gewoon de dag erna gebruikt als vulling in een salade , of ik maak er een klein voorgerechtje van.
Zelfs broodkorsten verzamel ik, en eens in de zoveel tijd maak ik dan een hele schaal croutons hiervan.
Goed stuk ! Ik zou normaalgezien mijn eindwerk hieraan wijden, maar door mijn gezondheid moet ik het nu over een andere boeg gooien omdat ik hier helaas te weinig tijd voor heb! Zo jammer, want het is echt een interessant onderwerp!
http://oververs.nl/ is ook een fijn initiatief!
Oh cool, dankjewel voor het delen!
Wat een leuke initiatieven zeg!
Wat leuk! Ik wist helemaal niet dat er zoveel initiatieven bestonden tegen voedselverspilling! =) Zelf probeer ik ook altijd om zo min mogelijk weg te gooien, maar dat lukt niet altijd…
In de Allerhande van Albert Heijn staat tegenwoordig ook de rubriek ‘Maak het op’, waarin één product centraal wordt gesteld en wat je ermee kunt doen als je over hebt. Vind ik leuk! ^^
oh wat leuk! goede tip, we zullen er eens naar kijken!
[…] om te lezen dat zovelen van jullie ook nadenken over een probleem zoals voedselverspilling. We hebben een aantal onderwerpen in gedachten om een ‘Doe iets!’ serie over te […]
Wat een ontzettend toffe initiatieven allemaal! Het zet je wel aan het denken!
Wat een leuke initiatieven allemaal :) Het kratje buitenbeentjes heb ik nog niet zien staan in de AH. Er zitten veel interessante projectjes tussen. Er is ook thuisafgehaald, bv als je teveel spaghetti hebt dat je die dan doorverkoopt. Maar dat kennen jullie vast wel.
Nee, ik geloof dat je de buitenbeentjes alleen online kunt bestellen.. of alleen bij de heel grote AH filialen misschien? Klopt, thuis afgehaald is ook leuk. Maar meestal zijn dit toch mensen die speciaal koken voor anderen, ipv alleen restjes doorgeven. Ik heb in ieder geval gezien dat mensen er een hele business mee opzetten! (wat natuurlijk cool is, maar niet zoveel met het voorkomen van voedselverspilling te maken heeft)
Goed artikel! Ik werk wel eens in de horeca en vind het zo zonde wat er bijvoorbeeld bij de catering van een evenement aan voedsel wordt weggegooid.. Ik stel wel eens voor om het bij de voedselbank oid af te laten geven, maar dat schijnt niet te mogen ivm aansprakelijkheid. Als er dan iemand ziek wordt van dat eten kan het cateringbedrijf aansprakelijk worden gesteld of in ieder geval slechte naam maken. Ben benieuwd hoe zo’n project met die koelkasten op de lange termijn verloopt, ik ben namelijk wel fan van het initiatief!
Wat een tof artikel! Ik schrik er inderdaad elke keer weer van hoeveel eten we weggooien. Bij mijn ouders thuis werden restjes vaak bewaard of eventueel aan de geit/kip/kat/hond gegeven. Nu ik op kamers woon zie ik hoe lastig het is om niets weg te gooien. Sommige dingen komen gewoon in te grote hoeveelheden en andere keren eet ik opeens niet thuis… Het doet me elke keer pijn om iets weg te gooien.
Ook supermarkten gooien zoveel eten weg. Afgelopen vrijdag zag ik in de supermarkt hoe alle oude bananen (Rijp, met spikkeltjes, maar nog goed) werden vervangen voor nieuwe. Dat deed echt pijn.
Prachtige initiatieven om voedsel te delen. Ik woon alleen nogal geisoleerd op het platteland, dus dat gaat wat lastiger. Mijn restjes gaan gewoon de vriezer in, dus gooi ik ook niets weg. Ik combineer kleine beetjes een paar dagen later tot een nieuw gerecht.