Boekenclub #3

Waarschuwing: dit wordt een vrij lange editie van de Boekenclub. Naomi en ik hebben een hoop met je te delen. Eigenlijk hebben we een regel voor onszelf: drie boeken per persoon. En dan bedoel ik: om hier te delen, niet om te mogen lezen in een maand, want daar zou nooit een restrictie op mogen liggen. En als die er al was, dan hielden we ons er toch niet aan. The rules do not apply. Maar we hebben vandaag meer voor je, want er was gewoon meer. En daarrnaast hebben we dan ook nog een paar toffe literaire events voor je. Dus kort samengevat: ga er maar even goed voor zitten.

Naomi’s keuze van de maand

Vorige week was ik een weekje op retreat in Italië. Ik zat bovenop op een berg in een prachtige kamer met uitzicht op nog meer bergen en het Lago d’Orta. (Deze mooie plek heet Mandali – www.mandali.org, no spon, wel echt een aanrader). De taxi chauffeur vroeg waarom mijn koffer zo zwaar was. “Je gaat toch maar 5 dagen?” “Eh, boeken”, zei ik met een glimlach, terwijl hij alle kilo’s uit de kofferbak tilde. Ik had vier exemplaren meegenomen, opgespaard voor deze reis. Een daarvan was de roman Alle goede dingen van Claire Fisher. Ik las hem in het Engels

Het duurde heel even voordat ik in het verhaal kwam, maar toen was ik er ook echt door gegrepen. De hoofdpersoon Beth is 21 en zit in de gevangenis. Haar therapeute vraagt haar om een lijst te maken van alle goeie dingen in haar leven. Zoals de band die ze opbouwde met haar eerste pleegvader en de geboorte van haar dochter. Tegelijkertijd begrijp je als lezer steeds beter wat er allemaal niet goed is gegaan in het leven van Beth. Zowel in het klein in de familie als in het groot in de maatschappij. Dat lees je bijvoorbeeld terug in rapporten van de jeugdzorg en van een docent die aan de bel trok. Het is aangrijpend en ontroerend om te lezen. Een boek waarin je niet wilt stoppen met lezen en vervolgens baalt dat je hem al uit hebt. Gelukkig had ik nog een paar andere in mijn koffer voor rest van de week!

In mijn boekkast staan veel graphic novels. Een roman in stripvorm, zeg maar. Ik lees ook binnen dit genre veel memoirs van vrouwelijke schrijfsters. Een daarvan is Lighter than my shadow. Ondanks deze titel is het boek erg zwaar, zowel letterlijk als figuurlijk. Met 500+ pagina’s is dit niet een boek wat je even snel in je tas gooit om te lezen in de trein. Het boek is geschreven en getekend door Katie Green en het gaat over haar strijd met een eetstoornis en depressies. Ze neemt je mee naar haar jeugd en laat zien hoe de sombere gedachten steeds sterker werden. Ze tekent ze als een donkere kluwen boven haar hoofd, die door de tijd heen soms groter en soms kleiner wordt. Ze vertelt het zo rauw en eerlijk dat ik af en toe moest huilen tijdens het lezen. Omdat de somberheid herkenbaar was, en ook omdat je echt kan voelen hoe moeilijk het voor haar is geweest. Katie schreef het boek omdat ze wilde dat niemand zich zo eenzaam, verward en verloren hoefde te voelen als zij zich had gevoeld. Ze wilde vertellen dat beter worden mogelijk is maar ook dat het vaak een hele lange weg is.

Het was jaren werk om dit boek te maken en dat zie je eraan af. De tekeningen zijn prachtig. Ik heb zelf een aantal illustratie-cursussen gevolgd en ik weet hoe ingewikkeld het is om mensen te tekenen in zoveel verschillende houdingen en emoties. Het boek is bijna geheel in zwart-wit, met subtiele kleurverschillen die de verschillende periodes markeren. Het is een uniek boek en ik denk dat ik het nog vaak ga herlezen.

Merel: ik ben dit boek nu aan het lezen en ik moet het regelmatig even wegleggen, omdat ik het toch best wel heel erg heftig vind. Maar dan echt op een goede manier. Nog nooit eerder zag ik het ontwikkelen van en het leven met een eetstoornis zo mooi in beeld gebracht worden. Ik ben echt verliefd op dit boek.

k werk als grafisch vormgever en ik heb de neiging om ook mijn persoonlijke leven regelmatig te willen (her)ontwerpen. Want wat past nu eigenlijk echt bij mij? En welke richting wil ik op groeien? Ter inspiratie las ik daarover het boek Ontwerp je eigen leven van Bill Burnett & Dave Evans. Ze geven een vak aan Stanford University over hoe je als een ontwerper naar je leven kunt kijken. Dit boek is bedoeld voor iedereen die dat ook wil doen maar niet aan Stanford studeert (oftewel: de meeste mensen). Het is een stuk nuttiger dan wat de decaan op je middelbare school je kon vertellen over hoe je toekomstkeuzes maakt. Eigenlijk is het een soort loopbaancoach in boekvorm.

Ontwerp je eigen leven is echt een actie-boek. Pak er meteen maar pen en papier bij. Of zoals ik deed; een oranje marker die ook nog eens memo-blaadjes bevat (je wilt niet weten hoe blij ik daarvan word). Zo nodigen Bill & Dave je uit om een tijdje bij te houden welke activiteiten je doet op een dag, hoe betrokken je je daarbij voelt en of het je energie kost of geeft. Ze vragen je ook om drie heel verschillende levensplannen uit te werken voor de komende vijf jaar. Daardoor kwam ik er achter dat het vijf jaren plan “yoga docent worden in Italie” leuk klonk in theorie, maar dat ik in toch eigenlijk liever yoga lessen volg dan geef. Het boek hielp mij om andere vragen te stellen en om vooral iets te gaan doen. Want je leven ontwerp je niet in een keer op papier. Je ontwerpt het door te leven en nieuwe richtingen uit te blijven proberen.

Ik las De regels gelden niet van Ariel Levy een paar maanden terug. Het is een prachtige memoir waarin ze vertelt over het verlies van haar kind, partner en haar huis in korte tijd. Dat doet ze op een journalistiek-verhalende manier, waarbij ze onderzoekt wat er precies is gebeurd en wat het met haar heeft gedaan. Twee weken terug was Ariel ter promotie van haar boek in Nederland. Ik zag haar in De Balie, waar ze voorlas uit het boek. Luisteren naar schrijvers die voordragen uit eigen werk, daar word ik heel gelukkig van. En Ariel kon niet alleen goed voorlezen, ze gaf ook slimme antwoorden op de vragen die volgden. Ze vertelde dat het haar had geholpen om de aandacht te verleggen naar dat wat ze niet had verloren. En om niet telkens te denken “wat als…”. Dit was nu haar realiteit en ze moest bepalen wat ze daarmee wilde doen.

De dag erna was Ariel in Rotterdam bij het Geen Daden Maar Woorden festival waar Merel en ik met onze perskaartjes nog een keer gingen fangirlen. Ik (Merel) had De regels gelden niet ook gelezen, maar ik had niet echt een beeld bij Ariel. Ik vond haar meteen fantastisch. Slim en grappig, maar ook echt iemand die weet waar ze het over heeft. Los daarvan is ze bloedmooi. Dus ja, dat was een goede fangirlsessie. Overigens, het Geen Daden Maar Woorden festival was sowieso een groot succes. Naast Ariel zagen we ook Nhung Dam, Roos Vlogman en Marijn Sikken en we vonden iedereen even interessant en leuk.

Merels keuze van de maand

Ik las deze maand een heleboel. Hoeveel precies, dat weet ik niet, maar het was veel. Dat is een goed teken voor mij. Het laat zien dat ik rust in mijn hoofd en agenda heb gevonden om te kunnen lezen en daar ben ik heel blij mee. Het is opvallend dat ik deze maand veel young adult literatuur las. Dat is niet helemaal toevallig. Ik ben een samenwerking met de Bibliotheek Rotterdam aangegaan, waarbij YA een beetje centraal zal staan. Ook maak ik plannen om volgend jaar weer te gaan studeren en dat zou ook zomaar iets met jeugdliteratuur te maken kunnen hebben. Ik vertel jullie daarover later meer, als ik meer zeker weet. Op dit moment zijn het nog maar plannen. Goed, laat ik beginnen met mijn tips van deze maand.

Voor mijn samenwerking met Bibliotheek Rotterdam had ik een interview (en een paar dagen later moest ik ook op de foto, maar ook daarover later meer,) en de journaliste die mij interviewde was een beetje verbaasd over dat ik Birk van Jaap Robben nog niet had gelezen. Dat resulteerde erin dat ik het boek meteen kocht voor op mijn e-reader en het de dagen daarna niet meer losliet. Birk gaat over een jongen op een eilandje tussen Schotland en Noorwegen. Hij woont daar alleen met zijn moeder en een buurman – meer bewoners zijn er niet. De vader van de jongen is verdwenen in zee, toen hij jong was, en zijn moeder heeft hier nooit goed mee om kunnen gaan. Birk gaat over eenzaamheid en rouwen, maar ook over opgroeien en het missen van rolmodellen. Dat eiland, dat is natuurlijk een prachtige metafoor voor de isolatie van de buitenwereld die onbereikbaar lijkt. Ik merk dat ik allemaal dingen wil zeggen over dit boek, maar dat zou te veel weggeven van waar het over gaat en dat is zonde, want ik vond het zelf ook prettig om het boek gewoon helemaal zonder verwachting in te stappen. Naast dat de thematiek mij heel erg aanspreekt, is het ook nog heel erg goed geschreven, het leest als een trein en ik vind het boek ook zeker geschikt voor volwassenen, terwijl het officieel YA is.

Eigenlijk komen exact dezelfde thema’s naar voren in The Hate U Give van Angie Thomas, wat grappig genoeg toch een totaal ander boek is dan Birk. Het gaat over een jong, zwart meisje op een witte school. Ze groeit op in een omgeving die we in Nederland zouden omschrijven als een ‘kanswijk,’ en we weten allemaal dat dat nooit heel positief bedoeld is. Hoewel ze nog maar heel jong is, heeft ze al twee keer meegemaakt dat vrienden (een goede vriendin en en haar beste vriend/eerste liefde,) werden doodgeschoten waar ze bij was. Dat is natuurlijk van ongekende impact op het leven van een jong meisje. Naast dat The Hate U Give ook weer over isolatie, eenzaamheid en rouwverwerking gaat, behandelt het ook een ontzettend belangrijk onderwerp: racisme. Het is, geloof ik, het eerste YA boek dat ik over dit thema heb gelezen en ik hoop dat er nog veel meer zulke goede boeken over dit onderwerp zijn. Ik denk namelijk dat het voor jongeren – van welke afkomst of kleur ook – heel belangrijk is om hierover te lezen.

Het kan je bijna niet zijn ontgaan dat de wereldberoemde Jonh Green een nieuw boek heeft uitgebracht: Turtles all the way done, ofwel: Schildpadden tot in het oneindige. Heel eerlijk? Ik ben niet zo’n heel grote John Green fan. Maar goed, ik val dan ook niet in zijn doelgroep – ik denk dat ik ongeveer een keer zo oud ben. Toch waardeer ik zijn boeken absoluut. Toen ik nog in het onderwijs werkte was ‘Een weeffout in onze sterren’ ongeveer het enige boek dat mijn leerlingen wilden lezen, dus praise John Green. Wat ik ook waardeer is dat Green altijd probeert lastige onderwerpen te bespreken in zijn literatuur. In Schildpadden is dat bijvoorbeeld het leven met dwangneuroses en angststoornissen. Persoonlijk las ik daar in YA literatuur nog nooit eerder iets over. Of misschien was het er wel, maar was het nooit het hoofdonderwerp, en dat is in Schildpadden wel het geval. Ik vind dat geweldig, want probeer je even voor te stellen hoeveel jongeren er zijn die met deze problemen rondlopen en hoe fijn het dan is als je een boek kunt lezen dat gaat over iemand die op jou lijkt. Verder is Schildpadden wel een béétje het standaard ‘lief meisje komt knappe jongen tegen’ verhaal, en ook vind ik het hier en daar wat dramatisch, maar goed, dat vergeef ik hem. Ik vind het toch een aanrader.

(verder las ik ook nog twee Harry Potter boeken, maar ik ga er voor het gemak even vanuit dat iedereen behalve ik dat al gelezen heeft en dat ik er dus niet zoveel over hoef te zeggen ;)) 

Zoals ik eerder vertelde volg ik sinds kort een poëziecursus. En nee, ik ga hier niet voordragen uit eigen werk, want daarvoor is het veel te beschamend. Het is zeker tien jaar geleden dat ik voor het laatst gedichten schreef (dat was nog op mijn docentenopleiding,) en wow, ik geloof dat ik vergeten was hoe moeilijk dat ook alweer was. Maar oefening baart kunst, zullen we maar zeggen. En wat ook helpt is veel poëzie lezen. Dus las ik onder andere ‘de nieuwe Rupi Kaur’: The Sund and Her Flowers. 

Eigenlijk lees ik Rupi Kaur alleen maar wanneer ik liefdesverdriet heb. Ik vind het echte gebrokenhartenpoëzie. Ik weet dat mensen die echt iets van poëzie weten Kaur helemaal niks vinden. Het is dan misschien ook wel een beetje makkelijke poëzie, die niet heel lang bij je blijft hangen. Misschien is het ook poëzie voor mensen die niet van poëzie houden – of die, net als ik, poëzie bij tijd en wijlen best ingewikkeld vinden, – zoals er ook heel veel boeken zijn die geschreven lijken te zijn voor mensen die eigenlijk niet van lezen houden. Ik ga geen voorbeelden noemen, want ik wil niet bookshamen, maar die boeken zijn er natuurlijk wel. Desalniettemin wil ik soms niets liever dan even lekker janken om een gedicht van Rupi en dan heel hard roepen: YES girl. Dit is het. En het plaatje dan delen op mijn Facebooktijdlijn, zonder me daarvoor te schamen.

Vorige maand tipte Naomi Hunger van Roxane Gay (is nu ook vertaald naar het Nederlands) en ik weet nog hoe ik níet kon wachten tot ik haar weer zag, zodat ik het boek van haar kon lenen. Ik nam Hunger mee naar Schotland en las het daar. Naomi heeft echt geen woord te veel gezegd over dit boek. Ik heb het boek lachend, maar soms ook een beetje huilend gelezen. Het is zo pijnlijk herkenbaar op veel fronten. Ik zou wensen dat iedereen dit boek zou lezen, zodat mensen hopelijk iets meer inzicht zouden krijgen in de psychologie van het dik zijn. (iets waarover ik zelf ook nog meer wil schrijven) Als iedereen dit boek zou lezen en het goed in zich op zou nemen, dan zouden veel dingen wat comfortabeler worden voor zware mensen, denk ik.

Literaire events

Zin om naast het lezen van boeken nog meer met literatuur en poëzie bezig te zijn? Ga dan eens naar een literair event! Ook in de maand november is er weer het nodige te beleven op dit gebied en ik heb drie events in drie verschillende steden verspreid over het land voor jullie uitgekozen. Komen ze:

ROTTERDAM, zondag 19 november: Frontaal. Maandelijks literair event in WORM. Altijd leuk. Deze editie is in samenwerking met De Optimist en zal zijn met Sytske van Koeveringe, Jante Wortel, Dennis Gaens, Simone Atangana Bekono en Marijn Sikken. (nu ken ik alleen het werk van Marijn Sikken en Jante Wortel, maar beide vind ik erg goed, dus dat is al de moeite van het gaan waard :)) Kaartjes kosten €6.
NIJMEGEN, zaterdag 25 november: Wintertuinfestival (festivalavond) in Doornroosje. Het Wintertuinfestival heeft dit jaar als titel ‘De vrije lezer’ en de organisatie zegt hierover: ‘Het verkrijgen van informatie is de goudkoorts van deze tijd. Bedrijven als Facebook en Google willen alles van ons weten, van ons reisgedrag en onze kledingsmaak tot onze politieke voorkeuren. Als een rots in de branding van de algoritmes en cookies staat de vrije lezer. Hij of zij vindt nieuwe ideeën, andere werelden en schatten aan niet in kaart te brengen informatie in boeken. Je zou kunnen zeggen dat lezen van boeken in deze tijd een daad van verzet is, dat boeken een bastion van vrijheid zijn en dat de lezer een activist is.’

Verwachte gasten: Adriaan van Dis, Anousha Nzume, Nina Polak en Alma Mathijsen (en nog héél veel meer). Cool. Ik ben erbij. Het event duurt van 19.15 tot 03.00 uur, dus misschien zoek je het beste voor daarna een slaapplek in de buurt. Kaartjes kosten €17,50.

GRONINGEN, zondag 26 november. De Schreef, zondagmiddag om 3 uur in café Kult. Een gratis event waar zo’n 8 mensen zullen komen voordragen uit eigen werk. Er is nog plek voor deelnemers, dus doe je iets met poëzie, spoken word of proza en heb je zin in ten minutes of fame? Meld je dan aan via jpoetijn@hotmail.com. (dit is het mailadres van Jirke, die dit toffe event in Groningen organiseert.

Winnaars Parttime Astronaut

Vorige maand mochten we drie exemplaren van Parttime astronaut verloten. Dit zijn de gelukkige winnaars:

Karlijn Norg 
Liza Slootman 
Aline Arts 

Sturen jullie me een mailtje? Dat kan naar: degroenemeisjes@gmail.com. Thanks!

Dankjewel weer voor het lezen van onze Boekenclubpost! We hopen dat we jullie weer hebben mogen inspireren om een boek op te pakken. Of dat nou fictie of non-fictie, ‘volwassen literatuur’ of young adult is: dat maakt allemaal niks uit, want lezen is gewoon fijn :) Laat je ons weten welke titels je het meeste aanspreken? En heb jij de afgelopen tijd nog iets goeds gelezen dat je graag met ons wil delen? Laat het ons dan vooral ook weten. Tot de volgende editie van de Boekenclub! 

Kleine disclaimer: Zoals je misschien hebt opgemerkt, linken we voor alle boeken naar bol.com, als verkoopadres. Zoals je ook hebt kunnen opmerken, gaan wij zelf geregeld naar boekhandels en dat willen we jullie ook aanraden. Maar je snapt ook: wij moeten al die boeken die wij kopen en lezen en voor jullie recenseren ergens van betalen, en dan zijn die affiliaitelinkjes (als jij iets koopt via die linkjes, krijgen wij daar een klein percentage van – dat kost voor jou geen cent meer) wel heel erg handig als tegemoetkoming. Dankjewel voor je begrip :)