Beeld: Aline Bouma
Deze dagen moet ik niet te veel op Twitter ronddwalen. Niet alleen niet omdat ik mezelf een beetje wil beschermen tegen een niet te stoppen nieuwsstroom over Het Virus, maar ook omdat ik van bepaalde berichten echt verdrietig word. Wat ik veel zie gebeuren is dat iemand eventjes zijn of haar hart lucht – wat volgens mij gewoon mag, – en dat er dan mensen (soms massaal) reageren met ‘weet je wát pas écht erg is?!’ Waarop je vervolgens een hele verhandeling krijgt over hoe zwaar en hoe moeilijk andere mensen het hebben en de boodschap is dan dus eigenlijk: hou op met verdrietig of teleurgsteld zijn, want jouw ellende is niks vergeleken bij die van een ander.
Maar, zoals ik eens in een aflevering van de Terrible, thanks for asking podcast hoorde: it’s not the Bummer Olympics. Compassie is geen taart die opraakt. We hoeven het leed, de zorgen of de teleurstellingen van mensen niet weg te maken door ze te overschaduwen met dat wat nog erger is.
Er is namelijk altijd iets erger. We denken: (A) het ergste is als je dood gaat. Maar nóg erger is het als je (B) moederziel alleen doodgaat omdat je op de IC ligt en er mag niemand bij je. En nóg erger is het als er (C) niemand naar je begrafenis komt. Maakt C het overlijden van A irrelevant of minder verdrietig voor zijn of haar nabestaanden? Dat denk ik niet.
Deze dingen zijn erg:
Jessica moet haar bruiloft een jaar verplaatsen.
Mina zit vast in het buitenland en kan niet naar huis. Ze mist haar familie en vrienden.
Peter heeft van de week te horen gekregen dat zijn baan overbodig is geworden.
Claartje heeft last van angst-en paniekaanvallen en voelt zich erg door alle toestanden erg slecht.
Froukje mist het enorm om naar de sportschool te kunnen gaan. Ze kan haar energie niet kwijt.
Melle’s geplande operatie kan niet doorgaan. Het is onzeker wanneer hij nu aan de beurt zal zijn.
Souad weet niet of ze de komende maanden haar hoge huur kan blijven betalen. Ze overweegt een huisgenoot te zoeken, al hecht ze erg veel waarde aan haar privacy.
Jonas vindt het zwaar om met twee kinderen thuis te zitten en nog te moeten werken ook.
Deze dingen zijn allemaal ook erg:
Aline, trouwfotograaf, heeft het komende bruiloftseizoen geen shoots.
Merlins vakantie naar New York kan niet doorgaan. Ze had het cadeau gekregen voor haar verjaardag en er enorm naar uitgekeken.
Kees en zijn vriendin hebben net een koffietentje geopend. Dat ze nu al hun deuren moeten sluiten valt hun rauw op hun dak.
Eliza moet haar therapie nu via Zoom volgen en daar moet ze heel erg aan wennen.
Mo heeft al maanden last van een blessure waardoor hij niet kan sporten. Dat hij nu niet naar de fysio kan, belemmert zijn herstel.
Marnix moet noodgedwongen weer bij zijn ouders gaan wonen omdat hij voor hen moet zorgen.
En tot slot, ook déze dingen zijn erg:
De relatie van Isaac en Max overleeft deze binnen-zit-toestand niet. Zéker geen bruiloft voor hen.
Joyce heeft al drie jaar geen geld gehad voor een vakantie en ziet dat de komende tijd ook niet gebeuren.
Eva voelt zich alleen in haar huis en zou willen dat ze wat gezelschap had.
Erik en Julia hebben keihard gewerkt en gespaard voor een reis naar Indonesië. Ze weten niet of dit nu door kan gaan.
Judith en Lucy waren aan de beurt voor IVF behandelingen. Het traject wordt nu gestaakt en ze weten niet wanneer hun kinderwens nu vervuld zal worden.
Anne’s oma woont in een verzorgingshuis en mag geen bezoek ontvangen.
Nou goed, ik denk dat de boodschap duidelijk is: we worden allemaal op onze eigen manier getroffen. Deze crisis ontgaat aan werkelijk niemand en we hebben er allemaal op onze beurt mee te dealen. We gaan ook allemaal op onze eigen manier met deze situatie om. De één heeft wat meer draag-of veerkracht dan de ander. De één heeft meer support of financiële zekerheid dan de ander. Maar het is erg en spannend voor ons allemaal.
Dus, ja: maak juíst nu een keer vaker een dankbaarheidslijstje. Misschien voel je je in deze tijd extra dankbaar voor je fijne relatie, voor je konijn dat je anytime kunt knuffelen, voor je vrienden die een klankbord voor je vormen of voor het lekkere eten dat je iedere dag weer uit je voorraadkast weet te toveren.
En ook: check je privileges. Maar dat moet je, vind ik, altijd en in iedere situatie doen. Het maakt dat je meer compassie kunt voelen voor anderen.
Maar óók: wees open en eerlijk over wat je moeilijk vindt. Check in bij jezelf en vraag je af: waar struggle ik nu mee? Waar maak ik me zorgen om? Mis ik iets of iemand? Of zit ik gewoon vreselijk te balen van dingen? Kan ik mijn partner en/of kinderen wel achter het behang plakken? Het mag er allemaal zijn, dus laat het er maar uit.
Ik nodig je uit om vandaag vanuit compassie te reageren. Vraag een paar mensen hoe ze zich voelen. Probeer allereerst écht te luisteren. Reageer vervolgens op wát ze dan ook vertellen met: “Ik begrijp het. Dat is ook echt heel spannend/verdrietig/rot/moeilijk.” Onderdruk de neiging om dingen te zeggen als “ah joh, weet je wát pas erg is?” Houd het bij je en kijk wat er gebeurt als je vanuit compassie reageert. Maak niks weg en maak niks kleiner. Je hoeft alleen maar een getuige te zijn.
Voel je vrij om in de comments onder deze blogpost te vertellen hoe deze ‘oefening’ voor jou uitpakte. Ik ben benieuwd :)
Ps: Ik krijg veel vragen over hoe jullie mij in deze gekke tijd (die vooral financieel erg onzeker is momenteel) kunnen supporten. Dat vind ik echt ongelooflijk lief! Ik schreef een blogpost met een paar opties. Die vind je hier. Dankjewel alvast!
Precies dit. Leed vergelijken is zo zinloos en absoluut geen wedstrijd…
Lieve Merel, dit stuk van jou valt onder ‘spijker op de kop’. En ik ga op je uitnodiging in om te reageren met compassie. Ik ben snel geneigd om zaken weg te redeneren om anderen gerust te stellen, maar ik ga 100% proberen het er te laten zijn.
Helemaal mee eens! Ik irriteer me daar altijd kapot aan als mensen zeggen; oh maar dat is erger of ik mag niet klagen die en die hebben het veel erger. Je mag wel klagen vind ik.
Je eigen leed is toch altijd voor jezelf het ergste.
Súper geschreven dit. Toen ik gisteren met een collega belde zei ik dat ik het zo moeilijk vond om mijn concentratie erbij te houden in deze omstandigheden, en kreeg daarop het antwoord ‘ja maar met mijn kinderen die nu altijd in de buurt zijn is het nog veel zwaarder’ – ik maak er een punt van om vanuit compassie te reageren, maar ik voel me met mijn zorgen dan wel eventjes een aansteller – ik voel mij dan al snel verantwoordelijk om werk over te nemen van collega’s die het zwaarder hebben dan mij, ook al zit ik al aan mijn grenzen… Maar ik zou mezelf en iedereen willen aanraden om genoeg compassie te hebben met jezelf om je eigen zorgen serieus te nemen, zonder dat je compassie en begrip voor anderen daardoor afneemt :)
Ja precies dit! Ik ben de enige van mijn collega’s zonder kinderen en iedereen zegt dat ik het daardoor met thuiswerken zo ‘makkelijk’ heb, terwijl het bij mij ook echt voor geen meter lukt. Ik voel me continu down en onrustig door de hele situatie.
Met dit gevoel loop ik ook al een dikke week rond (zeker bij reacties op sociale media). Heel mooi verwoord!
Iedereen mag klagen! Klagen is fijn, maar het is ook fijn om op een rijtje te zetten wat er wel goed gaat.
Compassie en empathie tonen naar een ander is fijn. Luisteren zonder oordeel. Geef geen mening wanneer het niet nodig is. Een knuffel is vaak voldoende.
(Mijn geklaag: Mijn vriendin vermoed dat ik ADD zou kunnen hebben, en alles wat ik erover zie en lees is zo herkenbaar. Nu kan ik niet bij de huisarts terecht. Ze doen nu zelfs geen belafspraken. Ik moet gewoon geduld hebben. )
Los van het virus ervaar ik dit ook met vrienden met kinderen. Ik krijg dan het gevoel dat als ik moe ben en dit wil aangeven, zij altijd moeierder zijn dan ik…Maar ik was daar laatst zo klaar mee, alsof ik niet moe mag zijn.. Dus ik probeer het nu wel gewoon te benoemen, ongeacht wat de ander hierop zegt/van vindt.
Maar lastig blijf ik het wel vinden.
Herkenbare post!
Heerlijk, Merel, dat je het zo helder stelt. Zelfs voor De Situatie kon ik niet om met de frase “we mogen niet klagen want”. Iedereen levert momenteel in op iets: werk, bewegingsvrijheid, privacy, noem maar op, maar het is zeker geen wedstrijd. Bedankt om te delen met ons!
Heel erg waar dit! Ik ga er op letten om met meer compassie te reageren en zo’n dankbaarheidslijst is ook een goed idee. Mijn angststoornis en ik hebben het niet zo gezellig nu en zoiets wil nog weleens helpen!
Zó ontzettend mee eens! Ja er zijn altijd mensen die het erger getroffen hebben, en ja, er is vaak wel een positieve draai te geven aan de hele situatie, maar dat neemt toch niet weg dat je ergens (ontzettend) van mag balen, er verdrietig over mag zijn en dat hele gevoel de ruimte mag geven?!
Ik denk wel dat het belangrijk is om te proberen een goede balans te hebben tussen relativeren/positief zijn en negatieve gevoelens de ruimte geven, maar ook dat is een leerproces. Vandaag ga ik in ieder geval nog even enorm in de put zitten en verdrietig zijn, en ik hoop dat ik morgen met een lichter gevoel wakker word. Zo niet, dan is dat ook goed :)
Heel mooi opgeschreven. Ik kan daar ook nog wel extra op letten de komende tijd, niet alleen compassie voelen en tonen voor anderen, maar ook zeker naar mezelf. Ik merk dat ik dingen ook (te) snel relativeer soms. Dank :)
DANK ❤
Dit geeft PRECIES weer waar ik al dagen aan moest denken!
PRACHTIG 🏆
En is ook meteen stukje erkenning ✌🏼
Alle goeds! #dankbaar 🎉
Mooi! Ik ben vaak diegene die compassie geeft, maar daardoor maken mensen er misbruik er van. Ze gebruiken je dan om altijd tegen te klagen. En als je dan zelf iets hebt is het volgens hun nooit zo erg. Je helpt me hiermee: ik mag tegen mezelf klagen en dan compassie aan mezelf geven.
Heel mooi stukje Merel! En helemaal waar.
Ander voorbeeld; ik heb vanaf kinds af aan een voetaandoening waardoor ik altijd veel pijn had, niet kon sporten en niet altijd kon meespelen.
Mensen wilden nog wel eens zeggen ‘wees blij dát je ten minste kunt lopen, er zijn genoeg kinderen die niets liever zouden willen’ en zo heb ik me jaren heel erg schuldig gevoeld als ik bijv. Een kind in een rolstoel zag (zelf ook in gezeten overigens).
Tot ik bij mezelf dacht, en dat ook ging uitspreken; het feit dat iemand anders het wellicht erger heeft, betekent toch niet dat ik geen pijn heb/mag hebben? Dat geeft me zo veel rust.
Tuurlijk voel ik me wel eens schuldig als ik bijv. Niet voor iemand kan opstaan in de bus, er is NL niks te zien aan mij, maar ik weet hoe ik me voel.
[…] die het zwaarder hebben. Maar alsnog mag je toegeven dat het ook voor jou zwaar is. Ik las gisteren een artikel van Merel Wildschut en kon me hier wel goed in vinden: ” Compassie is geen taart die opraakt. […]
En ik ben dankbaar voor jouw blogs, ze helpen me zoveel vooruit en zijn fijn om te lezen. Dank je wel Merel!
Geweldig geschreven weer Merel!
[…] tips Andere mooie tips die ik tegen ben gekomen zijn: – De bummer Olympics, geschreven door de groene meisjes. – Grote schoonmaak voor je mind & soul, geschreven […]
FAK ERIK EN JULIA, ZE ZIJN NIET EENS INDO WANT ZE HEBBEN NOOIT TEMPEH GEGEGETEN LOOOL